Soms horen we louter stilte, of veronderstellen we stilte te horen. Maar wie heeft ooit stilte gezíén? Hoe ziet stilte eruit? Hoe druk je de afwezigheid van geluid uit in beeld? De Belgische kunstenaar Luc Tuymans stelde eens dat kunstwerken, willen ze effect sorteren, ‘de immense intensiteit van stilte’ moeten verspreiden.
De stilte van het licht is een onderzoek naar facetten van die immense stilte. Misschien belichaamt stilte in de kunst een verlangen om er niet te zijn. Dit verlangen vormt voor Zwagerman de aandrijfmotor in De stilte van het licht.
Recensie
Ik heb boeken van Joost Zwagerman gelezen en vond ze meestal wel goed. Daarbij vond ik hem een sympathieke man, vandaar dat ik op de vraag of ik dit boek wilde recenseren ‘ja’ zei.
Toen het boek toegestuurd werd, schrok ik even. Het is echt geen roman, het zijn allemaal korte stukjes die over kunst gaan. Gelukkig staan er een heleboel afbeeldingen bij, want de meeste kunstwerken die besproken worden, ken ik niet eens.
Toch ben ik blij dat ik dit boek kreeg. Ik zou het zelf nooit gekocht hebben, maar nu ik het in handen heb, merk ik dat ik toch geïntrigeerd raak. Joost Zwagerman schrijft erg goed en wanneer je ergens begin te lezen, lees je als vanzelf door.
Het boek is in 4 delen verdeeld: Stilte, Schoonheid, Onbehagen en Verdwijnen. Het is mooi om als het ware door de ogen van Zwagerman naar kunstenaars en naar kunst te kijken. Naar de schoonheid er van, maar ook naar het gevoel wat het bij hem oproept, de interpretatie die hij er aan geeft. Vaak kan ik me daar wel in vinden. Met name het deel ‘Onbehagen’ sprak me aan. Het is zo’n mooi woord, wat al een bepaald gevoel oproept en de besproken kunstwerken geven ook dat gevoel. Knap gedaan.
Joost Zwagerman schrijft beeldend, ik vond de omschrijving van Warhol bijvoorbeeld erg treffend:
Ik ben zeer onder de indruk van de hoeveelheid research die er gedaan is voor dit boek. En dat Zwagerman niet alleen per schilderij of ander soort kunstwerk, achtergronden heeft uitgezocht, maar ook op een ander niveau de kunstwerken interpreteert, blijkt wel uit de linken die hij legt, met boeken, met films en ook met andere kunstenaars of kunstwerken.
De Stilte van het Licht inspireert ook. Ik heb zin om een keer een aantal van de besproken schilderijen te gaan bekijken, uiteraard met het boek bij de hand.
De stilte van het licht – Joost Zwagerman
Paperback, 376 pagina’s, uitgeverij de Arbeiderspers
Bestel dit boek hier >>>>
