De uitgever Tom Zwitser, van Uitgeverij De Blauwe Tijger, heeft een boek geschreven als “een filosofisch essay over de westerse Geopolitiek van 1914 tot heden“: Permafrost. Het is het eerste deel (‘Oppervlaktes’) van een trilogie. Nu is het niet de gewoonte van trotsevaders.nl onze gewaardeerde lezers te ‘vermoeien’ met politieke onderwerpen of recensies van filosofisch werken, maar voor dit boek wilde ik toch een keer een uitzondering maken. Het is mijn inziens het enige werk, welke tracht de politieke ontwikkelingen in de laatste eeuw, van WOI tot de chaotische (gepolariseerde en gewelddadige) huidige wereld consistent te ‘verklaren’.
En als u zich misschien eens afvraagt waarom, bij een recente ontwikkeling:
- Rutte en de EU al het geweld op de hele wereld steeds met krachtige woorden afwijst, en als de regering van Spanje geweld gebruikt tegen geweldloze stembus-gangers slechts uit de mond krijgt: “de Spaanse regering staat in zijn recht”?
- Hoe komt het dat de laatste decennia het vermogen op deze wereld steeds meer in het bezit komt van steeds minder mensen?
Als je met dit soort vragen zit, zou ik willen zeggen lees Permafrost, dan zijn er tenminste antwoorden en verklaringen.
Het is bijna onmogelijk om bij een politiek-filosofische verhandeling van meer dan 400 pagina’s het met alles wat de auteur stelt het eens te zijn. Maar ontegenzeggelijk is Permafrost van de filosoof/uitgever Tom Zwitser een indrukwekkende verhandeling over de politieke en economische ontwikkelingen en vooral de voortdurende oorlogen die onder leiding van onze westerse politici in de afgelopen eeuw tot-stand-zijn-gebracht.
Voor mij was het een verrassend boek, met onorthodoxe gezichtspunten, zorgvuldig onderbouwd met in totaal 800 noten naar bronnen, studies en artikelen. Het gaf mij direct een beter en breder inzicht in de processen zoals die zich op dit moment in Nederland, Europa, Amerika en grote delen van de wereld afspelen. En ondanks de taaie materie bleef het goed leesbaar.
Én het is een knappe poging de huidige politieke, economische en sociale crisis te plaatsen en te duiden. Want hoe je het ook wendt of keert: we zitten midden in een ingrijpende sociale revolutie, in een perspectief van het al lange tijd op zich consistent handelen van onze politieke en economische elite, met – volgens Tom Zwitser – maar één doel, ons (burgers) afhankelijk te maken van een manipulatieve elite die – onder het mom van democratie en welvaart verbetering – de rijkdom naar zich toe harkt en de middenklasse – in het volle verstand van “dat het allemaal toch niet zo slecht” gaat – tot een arme en afhankelijke (stedelijk) proletariaat veroordeeld. En dat door ons te onderwerpen aan een lawine van centralistische ondoorgrondelijke regels, wetten uitgevaardigd door een sterk politiek gedreven bureaucratie en keurig gefaciliteerd door de media.
De elite maakt dan handig gebruikt van het sentiment onder de massa. Daardoor, meent Zwitser, wordt de burgerij gedwongen in een levensstijl die voor zelfstandige en onafhankelijke mensen onnatuurlijk is en leidt onvermijdelijk tot vervreemding en ons brengt aan de drugs, medicijnen, seks en antidepressiva.
En het mechanisme is – volgens Tom Zwitser – het door onze elite bij voortduring creëren van rampspoed en oorlogen opdat zij het mechanisme van bureaucratische centralisatie van de staat met als ‘oplossing’ meer macht kan installeren en vooral in stand houden. Het gaat dan altijd via het creëren van vijandbeelden. De leiders van de EU, VS, maar ook de Nederlandse politieke elite (zie de argumentatie bij de diverse referenda: het kwaad dat zal geschieden als het wordt aangenomen). Brexit hetzelfde verhaal.
Dan geeft het boek Permafrost wel een paar inzichten om voor de toch redelijk verstandig en zelfstandig denkende vaders te ‘begrijpen’ waaraan we de ondemocratische bureaucratische EU toch te danken hebben als je begaan bent met het idee van samenwerking in Europa, waarom Balkenende een verdrag van Maastricht tekent terwijl hij die 1000 pagina’s onmogelijk gelezen en begrepen kan hebben,
De argumentatie in ‘Permafrost’ oogt dwingend en logisch. Het is een proces van centralisatie van de staatsmacht welke misschien wel het eerst zo openlijk duidelijk werd in de issues bij de Amerikaanse Burgeroorlog. Dat ging niet over het wel of niet afschaffen van de slavernij, maar over de macht en soevereiniteit van de individuele Staten ten opzicht van de centrale federale regering in Washington. Maar Tom Zwitser legt uit dat de wijze waarop de eerste en in een logisch vervolg daarop de tweede wereldoorlog ‘moedwillig’ is uitgelokt om daarmee de macht van de centrale overheden te versterken en de middenklasse van de elite afhankelijk te maken.
En centralisatie maakt de burgers gewoon ‘afhankelijk’ van die centrale overheid die dan ook ongemerkt de individuele verantwoordelijkheid van de burger verplaatst naar de moralistische opvattingen van (lokale) ambtenaren. Dat is de messiaanse kant van de politieke stromingen en messiassen houden niet van democratie.
Oorlogen en economische rampspoed zijn ideale vehikels om de bureaucratische en centralistische macht te vestigen. Het is dan ook niet toevallig dat na de (euro)crisis alle pro EU-politici zijn gaan pleiten voor meer centrale macht bij de centrale bank (buiten de invloedssfeer van welk (nationaal) parlement dan ook), en een meer federalistisch Europa. De Europese burgeroorlog ligt op de loer. Het is in de aard van de zaak ook een strijd tussen de elite en de burgers.
Om terug te keren naar het actuele onderwerp van de Catalaanse onafhankelijkheid: In de filosofie van Tom Zwitser zou je die beweging kunnen zien als een opstand tegen het centrale macht van een groot staatsorgaan in Madrid. De wijze waarop de regering in Madrid met stompzinnig en gewelddadig politie-inzet reageert en natuurlijk met alle juridische trukendozen die regeringen kunnen inzetten voor hun ‘meer macht’ (uitspraak Hooggerechtshof die referendum illegaal verklaart; Zwitser geeft heel veel voorbeelden van hoe regeringen grondwetten, rechters en media naar hun hand kunnen zetten), zal onvermijdelijk provocerend gaan leiden tot chaos en geweld in die regio. Om uiteindelijk een – wie wil dat nu niet – einde aan die chaos te maken zal de Europese Unie en de Spaanse centrale overheid nog meer macht naar zich toetrekken, en die meer macht heeft niet alleen effect op de inwoners van Catalonië maar direct op alle burgers van de EU.
Wat in het boek Permafrost onderbelicht blijft is in hoeverre de handelingen en dus ‘manipulaties’ van de elite geregisseerd zijn of dat het de natuurlijke gedachtewereld van een elite is om zo de zaken in hun macht wereld verder te regelen. Ik ben voor de ‘natuurlijk’ verklaring van hoe elites – als vanzelfsprekend en voor hen logisch – denken en handelen om hun eigen positie te versterken. Maar natuurlijk zijn er geregisseerde acties. Club van Rome is zo’n actiegroep met veel invloed. Bilderberg en Davos zijn anderen. De meest op de voorgrond tredende individu is natuurlijk Soros, waar we om zijn ideeën ons grote zorgen moeten maken als we en de media zich daar eens in willen verdiepen.
Permafrost – Tom Zwitser
Paperback, 512 pagina’s, uitgeverij De Blauwe Tijger
Bestel dit boek hier >>>>>
Informatie van de uitgever:
De stroom aan opinies over letterlijk alles wat er gebeurt, wekt de suggestie dat wij iedere dag met geopolitiek bezig zijn. Niets is minder waar. Duiding of analyse ontbreekt systematisch. De opinie-overload maakt een gids noodzakelijk. Permafrost is zo’n gids en kan op meerdere manieren gelezen worden: zowel als een handboek aangaande de huidige geopolitieke gebeurtenissen, maar ook als handboek over de heikele filosofische thema’s van vandaag.
Permafrost behandelt de blinde vlekken van het westerse denken die zijn ontstaan vanuit een mengeling van liberale zelfgenoegzaamheid en blindheid die met elk systeem gepaard gaat. Doordat we ons in onze diepste psyche op sleeptouw hebben laten nemen door de vs en de navo, wordt er niet meer over geopolitiek nagedacht. En doordat we ten diepste zijn overtuigd van de onvolprezen superioriteit van de westerse cultuur en zelfs menen dat de geschiedenis met ons tot haar eindbestemming is gekomen, wordt er ook niet meer met lef nagedacht. Geopolitieke denkers als George Kennan en ‘gevaarlijke’ denkers als Denis de Rougemont en E.F. Schumacher zijn schaars geworden.
Dit boek verbindt zowel het geopolitieke denken als het filosoferen over heikele thema’s met elkaar. Dit maakt Permafrost tot een vrije maar erg originele denkoefening. Het boek staat boordevol verrassende inzichten over de bedreigingen van onze tijd, waarin de geopolitiek ons heeft gemanoeuvreerd. Dit eerste deel van de trilogie zal de lezer zeker nieuwsgierig maken naar de volgende delen.
Tom Zwitser (Groningen, 1979) is filosoof, vormgever en uitgever. Hij studeerde industriële vormgeving aan de Design Academy Eindhoven, en wijsbegeerte aan de universiteiten van Groningen en Amsterdam (vu).
