Hoogbegaafd

Een volledig geactualiseerde uitgave, aangepast aan de recentste wetenschappelijke stand van zaken, met nieuwe inzichten en achtergronden. Hoogbegaafdheid is géén luxeprobleem! Vaak zijn deze kinderen juist erg kwetsbaar en hebben ze een grote nood aan begrip en een aangepaste begeleiding, zowel op school als thuis. Dit basisboek geeft een antwoord op veelgestelde vragen als: wat is hoogbegaafdheid precies? Hoe wordt de diagnose gesteld? Wat zijn de gevolgen van hoogbegaafdheid? Hoe ga je het beste om met hoogbegaafde kinderen? ‘

Recensie
Ik hou niet zo van etiketjes plakken op mijn kinderen. Er is voor mij wel een onderscheid hoor, tussen die ene diagnose die noodzakelijk is om hulp te krijgen die echt nodig is, en een etiketje dat te pas en te onpas wordt gebruikt. Het eerste, daar ga ik absoluut in mee. Het tweede, daar hou ik niet zo van.

Enerzijds heeft dat te maken met de manier waarop ouders (en soms ook hun kinderen) er mee omgaan, ‘mijn kind heeft ADHD, dus …’, ‘de mijne is hoogbegaafd, dus …’, alsof het een vrijbrief is die alles verklaart en dus ook dat je niet meer aan enige opvoeding hoeft te doen. Anderzijds roepen die etiketjes ook (negatieve) associaties op bij buitenstaanders (misschien wel door het voorgaande), waardoor het kind niet meer onbevooroordeeld tegemoet getreden wordt.

Goed, dat geschreven hebbende constateer ik dat wij twee behoorlijk intelligente dochters hebben. Die waarschijnlijk op een IQ-test vrij hoog zullen scoren, in de richting van hoogbegaafdheid of misschien wel meer. Maar afgezien van de reguliere testen op school (waaronder een NIO-onderzoek in groep 8) voelen wij niet de behoefte of noodzaak dat verder te laten onderzoeken. Je kind is je kind en ieder kind (en ieder mens) heeft een handleiding. In onze ogen moet een ‘etiketje’ echt iets kunnen toevoegen aan die handleiding voordat wij het willen laten plakken.

Met deze instelling heb ik het boek Hoogbegaafd – als je kind (g)een Einstein is door Tessa Kieboom kritisch doorgenomen. Ik kreeg de volledig herziene 12^e druk die is uitgekomen in 2015. Tessa Kieboom is professor en leidt Exentra, het expertisecentrum rond hoogbegaafdheid in Antwerpen. Volgens de achterkant helpt het boek ouders en leerkrachten op een heel praktische manier op weg om kinderen beter te begeleiden.

Hmmm, dat klinkt wel interessant met die slimme dames van mij. Vooral omdat de conclusie, een paar regels daarboven op de achterkant, dat hoogbegaafdheid geen luxeprobleem is mij ook wel aanspreekt. Want ja, al doet de school enorm zijn best, mij bekruipt toch nog steeds het gevoel dat er meer aandacht is voor kinderen die aan de onderkant van het gemiddelde balanceren dan voor de uitschieters omhoog.

Hoogbegaafd, als je kind (g)een Einstein is bestaat uit vier delen:

I Een foto van hoogbegaafdheid. In dit deel wordt onder andere ingegaan op de theoretische achtergronden van hoogbegaafdheid. Zo blijkt dat er pas vanaf 1870 wetenschappelijk serieus wordt nagedacht over intelligentie. En er staan een aantal mooie modelletjes in het boek waarmee intelligentie wordt verklaard en in het perspectief van het dagelijks functioneren wordt geplaatst. De afsluitende conclusie van het hoofdstuk, dat ‘de term hoogbegaafdheid op den duur niets meer en niets minder zal zijn dan een duidelijke handleiding;  spreekt mij aan. Maar na mijn inleiding zal dat geen verbazing wekken.

II Hoogbegaafd op school. Dit deel gaat over het hoogbegaafde kind op school. Zo is er een pleidooi om al in de kleuterklas te gaan differentiëren. Daar ben ik voorstander van. Ik ben altijd blij geweest met de leerkrachten die in groep 1 en 2 onze dochters de ruimte gaven om te leren lezen en hen daarin begeleid hebben. Een ander heet hangijzer is het thema ‘een klas overslaan’. Het thema wordt met veel realiteitszin van alle kanten belicht. Nog een thema is ‘onderpresteren’. Als ouders van intelligente kinderen zijn dit onderwerpen die allemaal wel min of meer vertrouwd zijn.

III Hoogbegaafd, gewoon (een beetje) anders. Dit deel legt uit dat het heel belangrijk is dat je begrijpt hoe de sociaal-emotionele ontwikkeling van een hoogbegaafd kind verloopt. Hoogbegaafde kinderen hebben een versterkt bewustzijn en worden daardoor overspoeld met intensiteit in elk aspect van hun dagelijks leven. Als ze boos zijn, zijn ze bijvoorbeeld heel erg boos … Deze kinderen opvoeden is een kwestie van respect (al geldt dat in mijn ogen voor alle kinderen, hoogbegaafd of niet). En kijk vooral ook naar jezelf!

IV Hoogbegaafdheid in de praktijk. Dit laatste deel geeft een flinke handvol praktijkvoorbeelden, geschreven vanuit zowel hoogbegaafde kinderen en jongeren, vanuit de school en vanuit ouders.

Begon ik mijn recensie met de opmerking dat ik niet zo etiketjes hou, na het doornemen van dit boek moet ik constateren dat ik wel eng veel herkenning heb bij veel wat ik lees. Met andere woorden, het is een goed boek voor mij en mijn man om door te lezen, om dingen in op te zoeken en herkenning te vinden.

Hoogbegaafd, als je kind (g)een Einstein is – Tessa Kieboom
Informatief boek, paperback, 280 pagina’s, Uitgeverij Lannoo
Bestel dit boek hier >>>>